Blog

Spożywanie alkoholu w ciąży – czym grozi?

Stan błogosławiony, jak często nazywa się ciążę, jest okresem wielkiego oczekiwania na pojawienie się największego skarbu dla rodziców. Wymaga więc respektowania wszelkich wytyczonych zasad, które pozwalają na zachowanie zdrowia zarówno matki, jak i również rozwijającego się w jej brzuchu dziecka. Jednym z największych zagrożeń w okresie ciąży jest alkohol, który może wyrządzić wiele krzywd. Jego spożywanie jest w związku z tym absolutnie zakazane.
Na zdjęciu widoczny fragment sylwetki kobiety w ciąży siedzącej na kanapie, która w jednej z rąk trzyma kieliszek wina oraz zapalonego papierosa. Kadr wąski.

Ciąża a alkohol, czyli wielkie ryzyko.

Alkohol jest powszechnie uznawany za niezdrowy, degradując organizm i zakłócając wiele procesów, jakie w nim zachodzą. Tym bardziej groźny jest dla matki i jej nienarodzonego jeszcze dziecka. Wynika to z tego, że bez problemu przenika przez łożysko, docierając bezpośrednio do płodu i zaburzając jego rozwój w każdym z trzech trymestrów ciąży. Warto przyjrzeć się bliżej jego szkodliwym właściwościom na każdym etapie ciąży.

  • I trymestr. W początkowym okresie ciąży odpowiednia dieta, a także wyeliminowanie używek jest szczególnie istotne. Spożywanie alkoholu w tym czasie może skutecznie zaburzać powstawanie komórek, co prowadzi do wielu potencjalnych problemów. Największym z nich może być poronienie, ale nawet wtedy, gdy płód przeżyje, może dojść do różnych powikłań – przede wszystkim powstania wad rozwojowych, takich jak problemy z sercem, uszkodzenia wątroby czy dysfunkcje ośrodkowego układu nerwowego dziecka.
  • II trymestr. W tym okresie, poprzez spożycie alkoholu, wciąż istnieje zagrożenie poronienia. Również na tym etapie może dochodzić do dysfunkcji ośrodkowego układu nerwowego, a także niepożądanych zmian dysmorficznych.
  • III trymestr. W ostatnim etapie ciąży może dojść do przedwczesnego porodu, a także zaburzeń, związanych np. z rozwojem mózgu, wzroku czy słuchu. Co więcej, ze względu na spożywanie alkoholu uszkodzony może zostać hipokamp u dziecka, który odpowiada za przekazywanie informacji z pamięci krótkotrwałej do długotrwałej.

Jak widać, zagrożeń związanych z piciem alkoholu w ciąży jest bardzo wiele. Najbardziej tragicznym może być utrata dziecka, jednak w wyniku spożywania napojów wyskokowych może dojść również do nieprawidłowego rozwoju płodu, co będzie miało ogromne przełożenie na przyszłe życie dziecka, jak i jego rodziców. Dlatego też odstawienie alkoholu jest absolutną podstawą – nawet okazjonalne spożywanie niewielkich jego ilości może mieć zgubny wpływ na rozwijającą się ciąże!
Na zdjęciu widoczny fragment kobiecej sylwetki z widocznym brzuchem ciążowym, która w jednej z dłoni trzyma kieliszek z winem. Kadr amerykański bez widocznej twarzy.

Płodowy Zespół Alkoholowy – FAS

Płodowy Zespół Alkoholowy, znany również pod nazwą FAS jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń rozwojowych u dziecka, którego matka podczas ciąży spożywała alkohol. FAS jest zespołem wielu zaburzeń rozwojowych zarówno fizycznych, jak i psychicznych, które powstają na skutek narażenia dziecka na toksyczne działanie alkoholu w życiu płodowym. Pierwsze i najbardziej widoczne zmiany dotyczą wyglądu chorego dziecka. Charakterystyczne są mała głowa, zmiany w wyglądzie twarz oraz niski wzrost.

Niestety FAS wpływa również na zaburzenia neurologiczne, w tym upośledzenie umysłowe, obniżony iloraz inteligencji oraz zaburzenia zachowania. Wszystkie objawy mogą mieć różne nasilenie. Jedne dzieci posiadają wyłącznie obniżoną inteligencję w tym dojrzałość emocjonalną, inne ciężkie upośledzenie umysłowe. Płodowy zespół alkoholowy diagnozuje się na podstawie objawów oraz informacji o możliwości spożywania alkoholu przez matkę podczas ciąży.
Na grafice przedstawione zostały wszystkie wady rozwojowe dysmorfii twarzy związane z płodowym zespołem alkoholowym i dzieci.

Objawy FAS

Nie ma jednoznacznych informacji o tym, jak duża ilość alkoholu powoduje występowanie płodowego zespołu alkoholowego. U jednych dzieci może on występować nawet po jednokrotnym spożyciu alkoholu, u innych w momencie, gdy matka nadużywa alkoholu. Do najczęściej występujących objawów fizycznych zalicza się:

  • dysmorfię twarzy, czyli spłaszczona twarz, szeroka nasada nosa, krótki nos, małe oczy, spłaszczona rynienka podnosowa, nisko osadzone uszy, mała żuchwa, opadające powieki, małe uszy;
  • niski wzrost i mała głowa;
  • wady układu mięśniowego i kostnego;
  • wady w budowie narządów wewnętrznych;
  • upośledzenie słuchu i wzroku;
  • zaburzenia neurologiczne i psychiczne.

Do powszechnych objawów poza fizycznych zalicza się natomiast:

  • niski iloraz inteligencji;
  • opóźnienie umysłowe;
  • opóźniony rozwój mowy i ograniczony zasób słownictwa;
  • problemy z koncentracją i pamięcią;
  • trudności w nauce;
  • nadpobudliwość psycho-ruchowa;
  • zachowania agresywne i autoagresywne;
  • brak myślenia abstrakcyjnego;
  • upośledzona dojrzałość emocjonalna;
  • niedostosowanie społeczne i problemy w kontaktach międzyludzkich;
  • słabe zdolności adaptacyjne;
  • skłonność do nałogów i zaburzeń psychicznych;
  • problemy z myśleniem przyczynowo skutkowym.

Alkohol w ciąży – pokusa, której trzeba się oprzeć

Choć świadomość przyszłych rodziców w zakresie spożywania alkoholu w ciąży rośnie i zdecydowana większość z nas zdaje sobie sprawę z tego, że w oczekiwaniu na dziecko trzeba całkowicie go odstawić, są sytuacje, w których mimo wszystko się on pojawia. Mowa tutaj przede wszystkim o uroczystościach rodzinnych i tzw. toastach, w których kobieta w ciąży bywa mocno zachęcana do wypicia. Wiele osób tłumaczy to tym, że przecież lampka czerwonego wina czy kufelek piwa nie może zaszkodzić dziecku – niestety, jest to myślenie błędne, na którym ucierpiało już wiele kobiet.

Istnieją jeszcze dwa problemy. Pierwszym z nich jest brak świadomości, o zagrożeniach związanych z piciem alkoholu w ciąży – nieświadoma przyszła matka może więc nie zdawać sobie sprawy z tego, jak wielkie stanowi zagrożenie dla jej dziecka spożywanie alkoholu.

Drugim problemem jest nieplanowana ciąża. Wiele kobiet, zwłaszcza tych młodych, nie zdaje sobie sprawy z tego, że jest w ciąży. Prowadzi więc normalne życie, którego częścią są choćby zakrapiane imprezy – w takiej sytuacji nieświadomie można doprowadzić do tego, że dojdzie do uszkodzenia płodu albo poronienia. I często jest zbyt późno, aby cofnąć czas.

Jesteś w ciąży – nie pij alkoholu!

I pamiętaj o tym niezależnie od sytuacji czy próśb znajomych. Twoje dziecko to skarb, o który musisz zatroszczyć się tak, jak o nic innego w swoim życiu! Dlatego nie spożywaj alkoholu, będąc w ciąży!
Sprawdź Esperal.

Chirurg 24 - Praktyka lekarska
Warszawa - Żoliborz
Aleja Wojska Polskiego 25
Gabinet 308

Tel: +48 501 311 056